Yoksunluk Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Yoksunluk sendromu nedir: Herhangi bir ilaca, alkole veya uyuşturucu maddeye karşı vücudun fizyolojik olarak adaptasyonu varsa ve kullanılan madde aniden kesildiyse veya kullanımı büyük ölçüde azaltıldıysa, çeşitli yoksunluk sendromu belirtileri yaşanabilir. Yoksunluk sendromu belirtilerinin yoğunluğu ve süresi, ilacın tipine ve biyolojik yapısına bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir.

Yoksunluk sendromu, bazı durumlarda tatsız ve potansiyel olarak tehlikeli olabilir. Bu nedenle, bir madde kullanımını kesmeden veya azaltmadan önce daima bu konuda uzman birine danışılmalıdır. Yoksunluk sendromu belirtileri, aldığınız ilacın türüne göre değişir.

• İştahta meydana gelen değişimler.
• Sinirlilik.
• Ruh halinde ki değişimler.
• Kas ağrısı.
• Taşikardi.
• Hipertansiyon.
• Tükenmişlik.
• Huzursuzluk, uykusuzluk, yerinde duramama.
• Burunda akıntı.
• Titreme.
• Uyumada güçlük.
• Terlemek.
• Mide bulantıları ve kusma.
• Şiddete eğilim.

Ortaya çıkan yoksunluk sendromu belirtilerini kaldırmak için kişi maddeyi kullanmaya devam eder ve bunun sonucunda madde bağımlılığı gelişir.

Yoksunluk Sendromu Nedenleri Nelerdir?

Vücut ve beyin, homeostaz olarak bilinen bir denge durumunu korumak için çalışır. Ve dışarıdan bir madde alındığında bu denge değişir. Bu maddeler beyninizin ödül sistemine etki ederek kimyasalların salınımını tetikler. Bu nedenle vücudun değişikliklere uyum sağlaması için adımlar atması gerekir. Belirli bir süre boyunca düzenli olarak bir madde aldığınızda, vücudunuz o maddeye karşı bir tolerans ve bağımlılık geliştirebilir. Tolerans, başlangıçta deneyimlediğiniz aynı etkileri elde etmek için daha büyük dozlarda madde alınması anlamına gelirken, bağımlılık, yoksunluk belirtilerini yaşamaktan kaçınmak için vücudunuzun maddeye ihtiyacı olduğu anlamına gelir.

Madde alımını aniden durdurur veya azaltırsanız, vücudunuzun dengesi bir kez daha bozulur ve yoksunluk belirtileri ortaya çıkabilir. Bu semptomlar genellikle hem fiziksel hem de zihinseldir ve alınan maddenin türüne bağlı olarak tehlikeli olabilir. Yoksunluk belirtileri, alınan maddenin etkilerinin tersidir. Örneğin, alkol bir yatıştırıcı bir maddedir, bu nedenle aniden alkol almayı bırakırsanız, endişe veya huzursuzluk gibi aşırı uyarılma belirtileri yaşayabilirsiniz.

Yaşadığınız belirli yoksunluk belirtileri, aldığınız ilacın türüne bağlıdır. Aşağıdakiler de dahil olmak üzere yoksunlukla sonuçlanabilecek bir dizi farklı ilaç türü vardır:

• Antidepresanlar.
• Uyku hapları.
• Esrar.
• Depresanlar (yatıştırıcı maddeler)
• Halüsinojenler.
• Uyarıcılar

Aşağıda, yoksunluğa yol açabilecek belirli maddelerin bazı örnekleri ve bu semptomların beklenen süresi verilmiştir:

• Alkol: Alkol almayı bırakan herkeste yoksunluk belirtileri görülmeyebilir, ancak herhangi bir süre yeterli miktarda alkol içtikten sonra aniden bırakan çoğu insan çok çeşitli belirtiler yaşayabilir.
• Eroin: Eroin bağımlısı olanlar özellikle yoğun yoksunluk semptomları yaşarlar, ancak bu semptomların en kötüsü bile beş ila yedi gün içinde azalır.
• Esrar: Alkol ve diğer uyuşturucularla karşılaştırıldığında, bazı esrar kullanıcılarının bırakmaya çalıştıklarında yaşadıkları yoksunluk belirtileri hafif düzeydedir. Ancak, bu semptomların bazıları, bazı kullanıcılar için ilacı kullanmaya geri dönmeye karar verecek kadar rahatsız edicidir.

Yoksunluk Sendromu Teşhisi

Yoksunluk sendromu, bağımlılık yapan ilaçların kullanımını bırakmanın veya azaltmanın bir sonucu olarak yoksunluk semptomları yaşayan hastaların tıbbi ve psikolojik bakımını ifade eder. Yoksunluk sendromu belirtileri, bir maddeye bağımlılığın bir göstergesidir. Kullanılan ilaç veya uyuşturucu maddeyi azaltmadan veya kesmeden önce, bunun nasıl güvenli bir şekilde yapılacağını ve olası yoksunluk belirtilerini nasıl en aza indirilmesi gerektiği konusunda tavsiye almak için bu konuda uzman olan biriyle görüşülmeli. Belirtileri yönetmekte sorun yaşanıyorsa bir uzman bu konuda yardımcı olabilir ve bir maddeden arınırken güvenliği sağlamak için tıbbi gözetim sağlayabilir. Ve yaşanılan semptomların yoksunluktan mı yoksa başka bir durumun sonucu mu olduğunu belirleyebilir. Kullanıcının bağımlı olup olmadığını belirlemek için değerlendirilmelidir.

Yoksunluk Sendromunun Düzelmesi İçin Yapılması Gerekenler

Her şeyden önce bağımlılıktan kurtulmak için kişi kendisi buna karar vermeli ve çevresinin baskı ve olumsuz yorumlarını takmamalı. Ya evde ya da bir merkezde mutlaka bir uzman denetiminde eğer evde bu dönemi geçirecekse sürekli uzman ile iletişim halinde olmalı kafasına takılan sorun ve sorularda uzmana rahatlıkla danışabilmeli

Uyuşturucu ve alkol beynin kimyasal yapısını değiştirir ve zihin değiştiren maddelerin düzenli alınmasını ister ve buda bağımlılığın oluşmasına neden olabilir. Bağımlılık oluştuktan sonra, beyin devreleri ve kimyası, alınan maddenin etkilerini sağlayarak vücuttaki süreci düzenlemeye çalışacak ve bu da yoksunluk belirtilerine neden olacaktır. Yoksunluk belirtileri semptomlarının süresi, yoğunluğu ve türü, hangi ilacın kullanıldığına, kötüye kullanım yöntemine, bağımlılık düzeyine ve eşlik eden herhangi bir bozukluğun olup olmadığına bağlı olarak değişecektir. Bu durumlarda yoksunluk ve arınma, eğitimli uzman yardımıyla yönetilmelidir.

Bu belirtileri yönetmenin çeşitli yöntemleri vardır. En az etkiyle yoksunluk belirtilerinden kurtulmanın 10 yolu:

• Tıbbi bir detox programına katılma: Yoksunluk belirtileri hem fiziksel hem de duygusal olabilir ve uygun destek alınmazsa bazen tehlikeli ve ölümcül olabilir.
• Düzenli egzersiz: Yeterli miktarda ve düzenli egzersiz, beynin endorfin salgılamasına ve böylece kimyasal dengeyi geri kazanmasına yardımcı olabilir. Ayrıca gerilimi ve stresi azaltır.
• Dengeli beslenme: Sağlıklı beslenme hem bedeni hem de zihni iyileştirmede büyük rol oynar. Proteinler ve temel vitaminler ve besinler açısından zengin yemekler yemek, sağlıklı beyin ve vücut işleyişini geri kazanmak için gereklidir. Uyuşturucular ve alkol, vücudun verimli çalışması için ihtiyaç duyduğu şeyleri tüketebilir ve iyileşmeyi hızlandırmak için yoksunluk sırasında bu besin maddelerini tüketmek hayati önem taşır. Bağımlılıkla mücadele eden kişilerin yaklaşık yarısının demir veya A, C, D veya E vitaminlerinde eksiklik olduğunu gösteriyor. Ruh hali beslenmeyle de bağlantılıdır. İyi beslenmiş bir vücut zihnin daha az endişeli, depresif ve sinirli hissetmesine yardımcı olur.
• Dehidrasyonu: Vücudun düzgün bir şekilde iyileşmesini sağlamak için su içmek önemlidir. Yeterince su tüketimi, yoksunluk belirtilerinin vücudu daha az etkilemesini sağlar.
• Düzenli uyku: Bir kişi iyi dinlendiğinde, daha net düşünebilir ve ruh hali değişimlerini ve isteklerini kontrol edebilir. Her gece aynı saatte uyuyup, aynı saatte kalkmak sağlıklı bir uyku programını oluşturmanın iyi bir yoludur. Uyumadan hemen önce egzersiz yapmak ve televizyon izlememek ve rahatlama tekniklerine katılmak. Uyku sırasında yoksunluk belirtileri bozulur ve düzenli uyku bu belirtilerin azalmasına destek olur.
• Destek gruplarına katılım: Destek gruplarına katılmak, sendromların en aza indirilmesi için önemlidir.
• Daha geleneksel tıbbi detoks stratejilerini bütünsel yöntemlerle tamamlayın: Masaj terapisi, kasları manipüle ederek gerilimi azaltır, bu da stresi ve fiziksel ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Sevilen kişiler, aile üyeleri, uzman danışmanla düzenli iletişim: Konuşmak başlı başına bir terapi şeklidir. Düşünceleri, duyguları ve zorlukları dışa vurmak yardımcı olabilir. Aile bireyleri, sevilen arkadaşlar ile iletişim kurmak bu konuda destekleyicidir.
• Gevşeme tekniklerine katılma: Düşünceleri nasıl yavaşlatacağınızı ve nefes almayı nasıl düzenleyeceğinizi öğrenmek, kaygıyı ve diğer olumsuz duyguları azaltmaya yardımcı olabilir.

Yoksunluk Sendromu İyileştirilmezse Karşılaşacağımız Problemler

Yoksunluk semptomları alkol, alınan uyuşturucu maddenin veya antidepresanların uzman gözetimi dışında aniden kesilmesiyle ortaya çıkar. Vücut ve beyin ters tepki verir. Çeşitli fiziksel sağlık sorunlarına neden olabilir. Öte yandan, uzun süreli yoksunluk belirtileri, anksiyete veya depresyon dahil olmak üzere zihinsel sağlık sorunlarına yol açabilir.  Yoksunluk semptomlarının uzunluğu, vücudun doğal endorfinlerini yeniden üretmeye başlamasının ne kadar sürdüğüne bağlı olarak haftalardan aylara kadar değişecektir. Vücudun eski sağlıklı haline dönmesi ve endorfin üretmeye başlaması için gereken süre, kötüye kullanılan ilacın türüne ve kötüye kullanım süresine bağlı olarak değişir. Bu yüzden yoksunluk sendromları için kurtulma yöntemi olan detoks programlarından destek alınabilir.

İki tür yoksunluk vardır: akut yoksunluk ve uzun süreli yoksunluk.

Akut yoksunluk, bir madde kullanımını aniden bıraktıktan sonra semptomların ilk ortaya çıkmasıdır. Akut yoksunluk belirtileri maddeler arasında farklılık gösterse de genel olarak bu belirtilerin maddenin etkisinin tam tersi olacağı bilinmektedir. Yoksunluk semptomları genellikle bireyler için tehlikelidir ve en iyi şekilde uzmanları tarafından yönetilir.

Uzun süreli yoksunluk ise, uzun ve yoğun biçimde kullanılan bir maddenin kan ve doku yüzeyinde meydana gelen azalma sonrasında ortaya çıkan fiziksel ve psikolojik belirtilerdir. Kullanıcı, ortaya çıkan semptomları hafifletmek veya ortadan kaldırmak için maddeyi tekrar kullanma ihtiyacı duyar.

Bu yüzden, ilaç veya uyuşturucu maddeyi ani kesmelerden kaçınmalıyız. Mutlaka bir uzman yardımı almalıyız. Yoksunluk döneminde ise yardım almaz kendimize dikkat etmezsek bağımlılık nükseder ve bu sefer kurtulmak için daha fazla zaman ve efor sarf etmek gerekir.

Yoksunluğa Ne İyi Gelir?

Yoksunluk dönemlerinde, en iyi destek psikolojik olanıdır. Desteğin ötesinde, kişiyi kontrol edecek birine ihtiyacınız vardır. Rahat olmak yoksunluk belirtilerini yok etmek için önemlidir. Bu dönemden geçen kişilerin mümkün olduğunca rahat olması önerilir.

• Zihni, filmler, kitaplar veya diğer dikkat dağıtıcı şeylerle meşgul etmek yoksunluğa iyi gelir.
• Hobi edinmek: Vücudun endorfinlerini artırmak için sevilen şeyleri yapmak yoksunluğa iyi gelir. Çünkü; zihin sevilen işlerle meşgul olduğu zaman hem zihin meşgul olur hem de sevilen hobiler bir şeyler üretmek kişiye haz verir ve mutluluk hormonu seviyelerini düzenler. Böylece yoksunluk dönemi semptomları en az seviyede yaşanır. Bu, uzun vadeli başarı şansınızı artırabilir.
• Çikolata tüketimi.
• Bol yürüyüş ve egzersiz.
• Hobi edinmek.
• Her zaman pozitif olmak ve bunun üstesinden gelinebileceğine inanmak.
• Düzenli ve kaliteli uyku.
• Dengeli ve sağlıklı beslenmek.
• Alkollü ortamlardan uzak durmak.
• Madde bağımlılığı olan kişilerle bağlantıyı kesmek.
• Kendine bakmak ve özen göstermek: Genelde insanlar bağımlılık veya yoksunluk döneminde kendine bakımına özen göstermez buda hem kendini daha kötü hissetmesine hem de çevreden olumsuz tepkiler almasına neden olur.
• Kitap okumak: Kitap okumak hem zihni meşgul eder hem de zihnin hayal kurmasını destekleyerek daha pozitif düşünmesine destek olur.

Bağımlı, ister bir detoks programında olsun, isterse kendi başına bırakma ile mücadele etsin, her zaman pozitif olmak ve madde bağımlılığının üstesinden gelinebileceğine inanmak yoksunluğa dönemini atlatmak için önemlidir.

Yoksunluğa Ne İyi Gelmez?

Yoksunluk dönemine iyi gelmeyen, uzaklaşmadığımız sürece yoksunluk dönemini zor atlatabileceğimiz durumlarda var tabi.

• Stresli ve negatif ortamlar: enerjiyi düşürecek olaylar ve sosyal ortamlar bağımlıyı daha çok stresli yapabileceğinden yoksunluk dönemi etkilerinin daha uzun sürmesini ve daha ağır geçirilmesini sağlar.
• Hareketsiz bir yaşam sürmek: Hem normal hayatta hem de yoksunluk döneminde hareketsiz spordan uzak bir yaşam sürmek kişinin pozitif hissetmesini engelleyip, kilo alma konusunda ters etki yaratacağından hareketsiz yaşam sürmekte yoksunluğa iyi gelmez.
• Dengesiz ve sağlıksız beslenmek: Dengesiz ve sağlıksız beslenmek hem kilo alımını tetikler hem de yoksunluk dönemi için zararlıdır.
• Düzensiz, gerektiğinden az veya çok uyumak: Uyku bir kişinin psikolojik ve fiziksel sağlığı için çok önemlidir. Tabi ki aşırı uyumakta zararlıdır. Günün kaliteli geçmesi için güne zinde başlanmalıdır. Bunun içinde gece kaliteli ve konforlu uyumak önemlidir. Verimli uyku saatlerinde uyuyor olmak kaliteli bir uyku için önemlidir.
• Aşırı sigara tüketimi.
• Vitamin ve mineral eksiliği:
• Zihni meşgul etmemek: Kişi boş zamanlarını değerlendiremez ve çok fazla düşünmeye devam ederse, kişi kendini dinlemeye başlar ve yoksunluk sendromu etkileri de artmaya başlar ve kurtulma süresi uzar.
• Alkol kullanan ve madde bağımlılığı olan kişiler ile aynı ortamlarda bulunmak:
• İnsanlardan kendini soyutlamak.

Yoksunluk sendromu nedir sorusunun cevabını aradığımız bu içeriğimizde faydalı ve en doğru bilgilerle sizleri aydınlatmaya çalıştık. Madde ve alkol bağımlılığı konularında tüm merak ettiklerinizi yorumlar bölümüne yazabilir, bizimle doğrudan iletişime geçebilirsiniz. Narconon programına başvurmak için Kurtuluş Vakfı Narconon ön başvuru formunu doldurun.